Het volgende deel ik niet omdat ik het er niet mee eens ben met wat er nu gebeurd en de maatregelen die getroffen worden. Ik voel niet het verlangen om in discussie te gaan over ‘wel 1,5m afstand of niet’, ik wil alleen een onderbuikgevoel laten spreken in dit bericht.
Wat is humaan?
Iedereen kent wel de verhalen waar een personage op het punt staat te overlijden, maar door een stem of aanraking van een dierbare weer terug naar het leven wordt geroepen. Of de vele onderzoeken waarin blijkt dat baby’s lichamelijk contact nodig hebben, zijn je vast ook niet ontgaan. Ik kan niet stoppen hieraan te denken terwijl ik naar de gevolgen kijk van de regel om 1,5 meter afstand te houden. Als ik op de fiets zit naar de albert heijn, en voorbij de landerijen gefietst ben en in de woonwijk kom waar ik moet zijn, zie ik een moeder met een kinderwagen op een oprit staan. Oma praat met hen en zwaait vrolijk naar haar kleinkind op een veilige afstand. Om eerlijk te zijn, ziet het er niet uit. Ze lachen, maar mijn hart breekt en de tranen schieten in mijn ogen. Ook tijdens mijn tripje in de supermarkt lopen de tranen over mijn wangen. Ik ben een zachtgekookt eitje misschien, maar de angst in de ogen van mijn mede-winkelaars en het boze gesprek van een man bij de winkelwagentjes die in een luide preek alle doden door het coronavirus op aan het noemen is, gaat me niet in de koude kleren zitten.
Als ik mijn boodschappen in mijn fietstassen stop, vraag ik aan mijn fietsbuurvrouw (wees maar niet bang, ik houd me keurig aan die veilige afstand) die ook haar spullen aan het inpakken is, wat zij er eigenlijk van vindt. Ik blijk niet het enige zachtgekookte eitje te zijn, want de tranen schieten ook in haar ogen en het enige dat ze kan uitbrengen is: “Ik vind het doodvermoeiend…” Ik knik. We zijn even stil, waarna ze snel op haar fiets springt en wegrijdt.
Nabij contact is wat een leven betekenis geeft. Als ik een coachee in mijn praktijk heb, raak ik hen ook altijd aan op momenten waarop er diep gevoeld wordt. Ik heb me nooit aan de ‘wees professioneel-regel’ gehouden. Waarom? Omdat aanraking voorbij woorden gaat, ontspanning geeft, stress wegneemt, de fight-flight modus uitzet en ons dieper in onszelf brengt.
Mens-zijn is aanraken en aangeraakt worden.
Te lang in een stressvolle, angstige staat van zijn verkeren, is ongezond. Het put uit. Een te heftige, lange stressvolle tijd kan zelfs dodelijk zijn. Dit wordt gelukkig ook steeds meer bevestigd in verschillende onderzoeken.
Ik begin me langzaam af te vragen wat ons meer doden zal geven. De koele, robot-achtige 1,5 meter afstand of de mensen die je na aan het hart staan wél ontmoeten in deze tijd en juist aanraken, juist knuffelen, juist zoenen: nabij zijn.
Eenmaal thuis kijk ik op internet naar wat aanraking met een mens doet en ik kom bij een kort, blogartikeltje van Psychologie magazine: “Een baby die huilt maakt de stresshormonen adrenaline en cortisol aan. Om te kalmeren heeft hij oxytocine, het liefdes- en hechtingshormoon, nodig en dat komt vrij bij aanraking. Krijgt een baby dat troostende contact niet, dan zou het cortisolniveau weleens hoog kunnen blijven, zoals blijkt uit onderzoek onder dierenjongen die vaak van hun moeder gescheiden werden. (…) Ook op ouders heeft aanraking trouwens een meetbaar effect. Het gespannen, onrustige gevoel dat volwassenen krijgen bij een huilende baby, wordt net zo goed veroorzaakt door cortisol. Ze worden pas weer rustig als ze het kind oppakken en tegen zich aanhouden: de oxytocine die dan vrijkomt vermindert de onrust.”
Ik begrijp dat de regels die nu in dit land en over de wereld tijdens deze pandemie gehanteerd worden er op papier goed uitzien, maar bij mij roept het de vraag op:
wat is humaan?
Is de eis die gesteld wordt een onmogelijke eis voor ons mens-zijn?
