Het terugkerende verlangen om vreemd te gaan

Er is een hele goede reden waarom je herhaaldelijk vreemdgaat. In deze blog neem ik je mee in hoe ik hier naar kijk, vanuit een (psycho)therapeutisch perspectief. 

Dit is een long-read. Voor jouw gemak heb ik de tekst ingesproken. Je kunt deze hier beluisteren of downloaden:

Wanneer je kiest voor een monogame relatie en je af hebt gesproken alleen intiem te zijn met je eigen partner, ga je vreemd wanneer je seks hebt of zoent met anderen, zonder dat je partner daar iets van weet en/of dit goedkeurt. Maar vreemdgaan vindt ook op een subtielere wijze plaats, zoals de erotische spanning in jezelf voeden in contact met anderen via apps, op internet in de vorm van bijvoorbeeld webcamseks of erotisch chatten of simpelweg in gesprekken die je in het ‘echte leven’ voert, maar daar net die dingen zegt waarvan je wéét dat je het eigenlijk niet zou moeten zeggen omdat je vermoedt dat je partner het niet fijn zou vinden. Het zijn net die ene woorden, die ene blik, een aanraking, die het spel van verleiding voeden. Het gaat hier niet per sé om onschuldig flirten, het gaat hier om een sterke, soort van elektrische lading die je ervaart en voedt wanneer je het doet. Er ontstaat een soort hunkering naar meer in jou. En misschien sta je ook af en toe dat ‘meer’ toe.

Het is het leiden van een dubbelleven, waarin je je ‘onschuldige’, rustige leven leidt in in het ene leven, maar in het andere leven, ‘jouw schaduwleven’, dingen doet die, als ze aan het licht zouden komen, veel brokstukken in je dagelijks leven zouden achterlaten.

Het is het gevaar en de spanning van het uit elkaar vallen en verliezen wat je dierbaar is, die ervoor zorgen dat je je eigen gedrag geheim houdt. Het geheimhouden zorgt ervoor dat het dubbelleven geleid kan blijven worden, veilig afgeschermd, en zo ervan genoten kan worden. Het genot is voor sommigen juist intenser, omdat het risico zo groot is. Ook al vertel je het misschien later wel aan je partner, het geheim vindt vóór de bekentenis plaats die voor een intensiteit zorgt.

Het is weten dat er een houdbaarheidsdatum op het vreemdgaan zit, maar zelf nog even de andere kant opkijken en zien hoe lang je het in stand kunt laten houden. Hoe lang kan je die heerlijke spanning vasthouden? Waarin een leven geleid kan worden op jouw voorwaarden, zonder gevolgen, zonder algemene regels waar aan gehouden zou moeten worden: een vrij leven. Een leven waarin je je sexy en mooi voelt, grappig, charmant, krachtig…

Er is een hele goede reden waarom je dit doet. 

Sinds 2016 richt ik me in mijn coachingspraktijk op het begrijpen van het verlangen naar iemand anders. Inmiddels zijn er honderden mensen in mijn praktijk geweest die zo moedig waren hun schaduwleven open en bloot op tafel te leggen.

Soms komt er in de gesprekken die ik met mensen voer geen vreemdgaan aan te pas, en er is slechts een stil verlangen naar een bijzondere ander, waar nooit op geacteerd wordt. Maar de meeste mensen komen bij me wanneer er al meer dan een jaar een affaire gaande is.

Een groep van deze mensen gaat voor het eerst in diens leven vreemd.

Een andere groep gaat herhaaldelijk vreemd en wilt begrijpen waarom dit gebeurt. Deze laatste groep wil ik met name in deze blog aanspreken. 

Voor de een is het dus maar één persoon en een eerste keer dat het gebeurt. Een andere keer zijn het een paar in het jaar. Of, weer voor iemand anders, een tweede of derde keer dat het gebeurt over meerdere jaren verspreid. Of, een mix van allerlei subtieler vormen van vreemdgaan (het opzoeken van een bepaalde erotische spanning) of de vormen van vreemdgaan die we allemaal kennen: zoenen en seks. En komt iemand bij mij wanneer er iemand voorbij is gekomen die misschien wel de moeite waard is om uit de eigen relatie of huwelijk te stappen.

De meeste mensen begrijpen zichzelf niet. Ze doen het, maar het gebeurt bijna altijd vanzelf. Nog voordat ze zelf actief en bewust de keuze hebben gemaakt, zijn ze ‘het’ alweer aan het doen.

Je eigen vreemdgaan leren begrijpen vraagt om een moedige, open, nieuwsgierige houding in een cultuur die je sterk veroordeelt.

Vreemdgaan is een taboe.

Het wordt omhuld met afkeuring en een boos onbegrip. Iemand die het doet, is een slet of een lul en absoluut niet of nooit meer te vertrouwen. Want, zo luidt het gezegde: “Eens een vreemdganger, altijd een vreemdganger.” Maar is dat echt zo?

Als iets een taboe is, maakt dit het moeilijk voor degene in het taboe om een diepergelegen waarheid voor zichzelf te leren kennen in het thema.

Waar een taboe is, heerst namelijk een sterk onjuist verhaal dat door een grote groep mensen geloofd wordt. Taboes, evenals geheimen, houden de werkelijke waarheid verborgen. En weerhoudt mensen ervan te groeien en te ontwikkelen. Waar taboes of geheimen zijn, is stilstand. Waar taboes zijn, is een verhuld verhaal dat om een of andere reden niet naar het oppervlak van ons dagelijks leven kan komen. Taboes zijn symptomen van het schaduwleven.

Je eigen vreemdgaan begrijpen, betekent dat je net wat moediger zal mogen zijn om jezelf te begrijpen op een nieuwe manier. Je zal door het taboe van onze cultuur heen mogen breken en je eigen waarheid mogen ontdekken waarom je doet wat je doet. Het betekent opzoek gaan naar jouw verhulde verhaal in jouw schaduwleven en deze naar het oppervlak van je bestaan brengen.

Waarom iemand vreemdgaat, heeft altijd een persoonlijke, unieke reden.

Waar ik in geloof en waar ik naar opzoek ga met mensen in coaching, is dat wanneer het herhaaldelijk voorkomt in je leven, er iets in jou via het vreemdgaan een antwoord probeert te vinden op een diepere vraag die in jou gesteld wordt.

Keer op keer wordt eenzelfde soort situatie gecreëerd. Een situatie waarin iets in jezelf geruststelling of bevrijding zoekt. Dit doe je vrij onbewust waarschijnlijk. Het is dus niet alleen de spanning die ‘leuk’ zou zijn en waarvoor je het zou doen, omdat je normale leven te saai zou zijn, bijvoorbeeld. Nee, de spanning kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Ik kijk er zo naar: de situatie draagt een spanning die vergelijkbaar is met ‘elektriciteit’. Het heeft een verhoogde intensiteit van iets. Het is deze spanning die je steeds opnieuw aanmaakt, als een vuurtje, waar binnen je iets ervaart wat je wilt ervaren. Omdat er dus iets diepers in jou opzoek is naar een antwoord, dat meent alléén op deze manier het antwoord te vinden.

Maar hoewel die intense, gespannen situatie steeds wordt gecreëerd, komt er geen werkelijke oplossing. Het antwoord wordt keer op keer niet gevonden, dus probeer je het een volgende keer nog een keer.

Terwijl je dit leest, vraag je je waarschijnlijk af wat het kan zijn dat jou drijft. Ik beschrijf hieronder enkele voorbeelden die een diepere laag aanraken van ons bewustzijn, die ervoor zorgen dat je steeds opnieuw de wereld van vreemdgaan betreedt. Het zijn voorbeelden, dus het is niet zo dat dit voor iedereen geldt. Ieder verhaal van vreemdgaan is uniek.

Laat ik wat voorbeelden noemen die dieper gelegen redenen kunnen zijn van vreemdgaan.

1. Sommigen dragen een traumatische ervaring met zich mee, die later nagebootst wordt in het vreemdgaan. Steeds weer zoekt de traumawond in jezelf naar heling. Hieronder vind je enkele voorbeelden:

1 A. Dit kan te maken hebben met misbruik, waarin je ooit misbruikt bent en nu ernaar verlangt dat anderen je (opnieuw) domineren of je doet het bij hen. Waar je eerst geen plezier ervoer, wordt nu de situatie ‘nagebootst’ op een veilige manier, waarin je je eigen plezier toe-eigent.

1 B. Het kan zijn dat je een emotioneel afwezige moeder hebt gehad en nu in de liefde van vele vrouwen steeds opzoek bent naar erkenning, naar gezien worden, naar een bevestiging van jouw bestaan. Waar je steeds weer in de blik van een vrouw haar aandacht op jou wil laten vestigen en iets diepers in jou naar haar ultieme toewijding verlangt. Een toewijding die alleen een emotioneel aanwezige moeder kan geven.

1 C. Het is misschien dat je je seksualiteit nooit hebt kunnen vieren, hier misschien in beschaamd bent toen je deze aan het ontdekken was als kind, en nu als volwassene zoekt naar goedkeuring en heling in jouw seksuele gezondheid.

1 D. Het kan een trauma zijn dat doorgegeven is door verschillende generaties van misbruik of een ander groot seksueel geheim. Misschien is het jou niet overkomen, maar leven er nog veel geheimen in de familie die via jouw handelen aan het licht proberen te komen. Pas als het geheim aan het licht gekomen is, voor jezelf en/of in de familie, zal ook jij kunnen ontspannen en kan je jouw patroon veranderen. 

2. Het kan ook zijn dat je je hele leven geprobeerd alles te doen volgens de regels. Je bent van de buitenkant een zeer succesvol mens, maar eigenlijk ben je diep ongelukkig. In contact met een ander, zoek je naar een weg naar buiten. Je bent opzoek naar de ultieme destructie. Ergens, diep van binnen, wil je dat je perfecte leventje kapot gaat zodat je eindelijk weer vrij bent. De overtuiging dat je niet je eigen leven mag leiden, is om hele logische redenen zo sterk, dat je geen andere manier ziet dan het in verhulling te doen.

3. Het kan ook zijn dat er een onverwerkte rouw van een dierbare in je leeft en dat je je aangetrokken voelt tot mensen die op die persoon lijken of een soortgelijke ervaring hebben gehad. Het lukt je niet om opnieuw te kiezen voor het leven, na de dood van deze belangrijke persoon. Het is alsof je een extra hand nodig hebt, van een ander, om weer de wereld van de levenden te betreden. In het geheim seks hebben met anderen of de erotische lading voeden, is een manier om je wél weer levendig te voelen.

Zoals je leest, zijn alle bovenstaande voorbeelden heel onschuldig. Je gaat niet vreemd omdat je een bullebak bent, je gaat vreemd omdat er een grote zoektocht in jezelf gaande is naar een waarheid die je zielsgraag weer dichter tot het leven wilt brengen.

Hoewel je onbewust, steeds opnieuw, een kans voor jezelf schept om tot antwoorden te komen, wordt de waarheid niet gevonden. Dit komt omdat je steeds hetzelfde in de situatie doet. Je volgt het script van het verhaal dat door je heen komt en je wijkt er niet van af. Je doet en zegt altijd ongeveer waarschijnlijk hetzelfde.

Waar ik nieuwsgierig naar ben als coach en mens is niet alleen te begrijpen wat het onderliggende verhaal is dat je drijft, maar ook het script samen te leren lezen wat je altijd doet en ten slotte te zien hoe we een verandering in het script kunnen brengen. Want in die verandering, kan iets nieuws ervaren worden. Daarin kunnen antwoorden naar boven komen die nodig zijn om het patroon van jouw vreemdgaan te doorbreken.

Nee zeggen tegen het vreemdgaan en als het ware ‘het gewoon niet meer doen’, heeft geen zin. Misschien werkt voor een enkeling the cold turkey approach. Maar de meesten zullen vroeg of laat opnieuw opzoek gaan naar antwoorden op de dieper gelegen vragen in henzelf. Je lost er namelijk jouw vragen niet mee op. Met andere woorden: het vreemdgaan zal weer plaatsvinden als je onbewust blijft over wat je werkelijk drijft.

Je kunt nog zoveel van je eigen partner houden en het leven dat je met deze persoon hebt, en toch vreemdgaan. Dit heeft in veel gevallen niets met een zogenaamd gebrek aan liefde te maken die je voelt hem/hen/haar. Ook als onze gedachten wél dit verhaal ervan maken. (En dat zullen ze bij de meeste mensen sowieso doen.)

Wat aan vreemdgaan (op wat voor manier dan ook) ten grondslag ligt, is altijd onschuldig. Maar laat ik wel hier duidelijk in zijn: het vreemdgaan zelf is niet onschuldig. Vreemdgaan is een patroon van destructie en vernietiging.

Het doet betrokkenen ongelooflijk veel pijn. Dat is iets wat je zelf ook (ergens) wel weet. Dit onderdeel mag niet ontkend of genegeerd worden, want het is een belangrijk onderdeel van het bewustwordingsproces. De pijn van een ander binnenlaten, helpt jou om te veranderen in je gedrag. Jezelf in een bubbel van geheimen houden, houdt een ontwikkeling tegen. Anderen binnenlaten in jouw proces en alle pijn die daarbij hoort, helpt een onderliggende waarheid bloot te leggen. We proberen dikwijls onze dierbaren te beschermen, maar in dat beschermen doen we ze alleen maar meer pijn omdat we het daarmee in stand houden. Hoewel ik een voorstander ben van op een bepaald moment in je proces totaal open kaart spelen, ontmoet ik de meeste mensen op een moment waarin ze hier nog niet klaar voor zijn. En daar heb ik ook helemaal begrip voor. Een geheim dat zo groot is zoals dit, kan pas geopenbaard worden als jij het signaal van binnenuit hebt gekregen dat het tijd is.

In mijn lezing over geheimen, laat ik zien hoe die tijd eruit ziet. Aan de hand van een eigen voorbeeld, waarin ik zes jaar lang niet aan mijn partner vertelde dat ik meerdere malen was vreemd gegaan, laat ik zien wat er voor nodig was om wél open kaart te spelen. Het vraagt om de bereidheid de ultieme destructie die erachter zit, ook echt aan te gaan. De bereidheid om het leven ten volle te willen leiden. Het naakt tegenover het leven willen staan en te weten dat je alles eraan gedaan hebt om de grootste, diepste waarheid van het leven te ontmoeten terwijl je leefde. En de wens om de grootste vorm van jezelf en een ander liefhebben, te leven.

Ik wil dat je dit weet:

Als coach zal ik nooit iemand dwingen direct op te houden met het vreemdgaan, noch zal ik je dwingen om het op te biechten naar je partner. Ik ben hier alleen om samen met jou(!) het dieper gelegen verhaal gedeeltelijk kenbaar te maken en je te informeren. Het hele, dieper gelegen verhaal is misschien niet voor iedereen gelijk te vinden. Het vraagt om veel tijd en geduld om de schaduwwerelden in ons het idee van veiligheid te geven dat ze hun diepergelegen verhalen aan ons tonen. We kunnen deze onthulling(en) niet plannen of op een timer zetten, maar we kunnen wel vragen stellen, het uitnodigen, er in een oordeelloosheid en met veel liefde naar kijken. Omdat ik het zelf heb meegemaakt en uit een familiesysteem van vreemdgangers kom, en de complexiteit ervan heel goed voel, kijk ik met veel liefde naar wat er in jou speelt.

Ik bied hiervoor een intensive aan aan waarin we twee ochtenden van ieder drie uur en in twee navolgsessies van ieder één uur, samen op onderzoek uitgaan. We leggen hierin het fundament van jouw onderzoek, maar het onderzoek loopt daarna ook nog voor jou door. Eventueel kan een traject verlengd worden voor extra steun. Iets wat ik aanbeveel. Een kanttekening is wel dat mocht het gaan om een (groot) seksueel misbruik, het kan zijn dat ik je aanbeveel contact op te zoeken met een traumatherapeut die hierin gespecialiseerd is. Weet je het niet zeker? Daarvoor organiseer ik intakes, zodat we beiden kunnen voelen of er een match is om samen dit hele, belangrijke werk te doen. Twijfel niet om uit te reiken, we tasten altijd eerst voorzichtig af voordat we echt aan het diepere werk gaan.

Warme groet,

Anne

De onderstaande knop leidt je naar de pagina waar mijn coachingsmogelijkheden op staan. Kijk voor een intensive bij de intensive mogelijkheid en meld je aan voor de intake via het inschrijfformulier.