“Is mijn verlangen het wel waard om te volgen als ik daarmee de mensen van wie ik hou pijn doe?” Is de vraag die meerdere mensen de laatste tijd aan me stellen. Hun vraag is gedoopt in een grote kom van schuldgevoel en van hun gezichten druipt met grote druppels het verdriet.
Ik zucht iedere keer diep als ik dit hoor. Ik hoor en voel de pijn met hen mee.
‘Ik voel me schuldig’ en ‘ik zie mezelf als de slechterik die mijn partner en mijn kinderen pijn doet’ zijn terugkerende gedachten in het ziek van verlangen-zijn. Zolang ik vanuit dit specifieke thema werk (vanaf 2016), zolang wordt er al over gepraat. Mensen gaan vreemd, hebben affaires, soms ook niet en zijn slechts ongelooflijk verliefd, ze hebben geheimen voor hun partner, ze twijfelen of ze met de ander willen zijn of bij hun huidige partner willen blijven. En door al deze situaties is de ik-voel-me-zo-schuldig-energie verweven.
Schuld is een energie van verzet, van inhouden, van zelftwijfel, van zelfafwijzing, van zelfhaat soms, van wensen-dat-het-allemaal-anders-was.
Er is veel over het schuldthema te zeggen, en ik ben zelfs bezig met een nieuwe online lezing hierover (het wordt héél verhelderend!), maar één ding kan ik wel zeggen:
Het is een ijdele hoop dat we op een dag zonder kleerscheuren uit de crisis komen.
Wijzelf en alle betrokkenen gaan momenten ervaren waarin ons hart flink gebroken wordt.
De vraag is of dit iets is wat we moeten willen voorkomen.
Niemand wil natuurlijk pijn ervaren. Ons lichaam is getraind om geen pijn te willen ervaren en probeert ons door pijnsignalen af te geven, in bescherming te nemen. Dat is goed, geweldig zelfs!, daardoor lopen we niet met al te veel littekens van brandwonden op onze vingers en handen door het koken. Pijn heeft ons geleerd aandachtig te zijn en voorzichtig.
Maar tegelijkertijd is onze cultuur geïnfecteerd met de onwaarheid dat álle pijn slecht zou zijn. We vertellen elkaar verhalen over plezier, genot, gezelligheid en vermaak. Maar we zijn verleerd aan elkaar verhalen te vertellen over de transformatieve pijn. Waarin we aan elkaar vertellen dat pijn bij het leven hoort.
De transformatieve pijn is als een bliksemschicht die ons recht in onze harten raakt en alles wegbrand/vernietigt wat niet werkelijk aan ons toebehoort. Deze transformatieve pijn komt wanneer we voor een veel te lange tijd een half-leven aan het leiden zijn en roept:
“En nu is het afgelopen met dit gesodemieter! Kom op, je leven is kort en waardevol. Aan de slag jij. Het is tijd om eerlijk naar jezelf te zijn.”
Zo vaak kijken mensen in mijn praktijk me met grote ogen aan en zeggen: “Wat heb ik in hemelsnaam de afgelopen jaren gedaan? Waar was ik? Ik leefde zo op een automatische piloot!”

In een crisis zitten is afgrijselijk en vreselijk verwarrend. Dit is alles behalve leuk. Maar ondertussen gebeurt er zoveel waarheid om en door ons heen. Eindelijk worden de echte gesprekken gevoerd, wordt het achterste gedeelte van de tong getoond, wordt kenbaar wat werkelijk belangrijk is in het leven, wordt het fundament van de liefde blootgelegd, wordt duidelijk in hoeverre we de afgelopen jaren eigenlijk voor onszelf en elkaar aan het weglopen waren… Wordt getoond waarin we ons als kinderen gedroegen en niet als volwassenen. Zien we in hoeverre we voor onszelf zijn opgekomen, of vast bleef zitten in de roes van ambivalentie en onverschilligheid. (“Ik weet het niet”, “misschien heb ik geen gelijk”, “ik weet niet of ik dat wil”, “wat maakt het ook allemaal uit”, “mijn leven is niet echt belangrijk.”) En zien we welke sprookjes over het leven en de liefde we nog in stand houden, maar wordt een nieuwe waarheid over het leven voor onze neus geboren.
Een crisis is geen kattenpis.
Dit is serieus werk. Dit is het echte werk in het leven
Dit is een moment van nu of nooit.
Dit is een heilig gevecht voor je eigen leven.
De geniale schrijfster Cheryl Strayed schreef ooit: ‘Be brave enough to break your own heart.’ Misschien wil ik daar aan toevoegen: Be brave enough to break the hearts of those you love.
Het is a-sexy als ik dit zeg en iets wat niet veel mensen willen geloven. We willen het liefst zoveel als mogelijk pijn bij anderen (en daarmee ook bij onszelf) voorkomen, maar soms kunnen we gewoon niet anders.
Het is alsof iets groters het overneemt van onze wil en ons verzet.
Vaak denken we in een crisis dat we het leven juist nu aan alle kanten moeten controleren, waarmee we hopen meer pijn te kunnen besparen, maar in wezen is iets groters ons aan het controleren en ons aan het bewerken. Het is hier niet om het veilige huis dat we in de afgelopen jaren gebouwd hebben staande te houden, het is hier om ruïnes achter te laten. Zodat een grotere waarheid over onszelf, over onze relatie, het gezin, de familie, duidelijk wordt.
Hoe raar het volgende ook mag klinken: deze pijn is veilig. Dit hoort erbij. Dit is vreselijk belangrijk in het leven.
De absolute kunst in dit proces is om te blijven ademhalen, genoeg water te drinken (wist je dat te weinig water drinken voor de aanmaak van stresshormonen in je lichaam zorgt?! Dus, water drinken! Dat zorgt voor een helderder denken!), mensen om je heen te verzamelen die je steunen, héél langzaam te gaan, genoeg tijd te nemen voor jezelf en absoluut, absolúút, geen overhaaste conclusies te maken.
De eerste, lange fase van een crisis is er vooral om bloot te leggen wat niet in een lijn ligt met wie je werkelijk bent. En om hierover héél eerlijk te zijn, naar jezelf en naar elkaar. De kunst is om, nogmaals, heel langzaam te gaan en geen conclusie daaruit te willen trekken. In het langzaam gaan, krijgt het leven de kans om hele, bijzondere en waardevolle momenten te creëren.
Binnenkort komt er een nieuwe lezing over je schuldig voelen en over de neerslachtige, zelf-vernietigende energie die daarbij komt buurten. Ik zal meer over het ontstaan van een crisis vertellen en hoe je met de uiterst negatieve stem in jezelf kunt omgaan, zonder dat je er aan onderdoor gaan. De lezing is voor iedereen die worstelt met een laag zelfbeeld in het ziek van verlangenproces. Ik ben nu nog aan het studeren op het onderwerp, maar hoop de komende weken de lezing met de grootste zorg in elkaar te kunnen zetten. Via deze weg en via instagram zal ik laten weten wanneer de online, on demand lezing beschikbaar is.
Verder vinden meerdere mensen hun weg naar mijn werk. Daar ben ik erg dankbaar voor! Maar dat betekende ook dat ik de webinar van 11 november niet door kon laten gaan omdat ik na deze drukke weken innerlijk geen draagkracht meer over had om de lezing te maken en om met de juiste energie voor de camera te zitten. (Wat later ook bleek, was dat de lezing die ik nu aan het maken ben, duidelijk prioriteit heeft.) Misschien volgend jaar.
Waar je nu ook zit in jouw Ziek van verlangenproces of in jouw leven, weet dat je ondanks het tumult ongelooflijk veilig bent. Er zijn zoveel mensen jou voorgegaan in dit proces. Er gaan nu, terwijl jij dit meemaakt, ook zoveel mensen hier door heen. We komen hier allemaal levend uit. En weet dat je op een dag een leider, een inspirator, een veilige haven, zal zijn voor zij die dit in de toekomst zullen tegenkomen. De cirkel zal ooit rond zijn. Ook al kan je het je misschien nu helemaal niet voorstellen. 😉
Liefs,
Anne
Het sterfbed: in het leven bestaan wel degelijk nu-of-nooit-momenten
Op 9 maart 2016 kwamen de eerste narcissen uit de grond, net als nu. De aarde maakte zich klaar voor een nieuw begin. Om 11:27 die dag, blies mijn broer Robin zijn laatste adem uit. Ik kwam op dat moment zijn kamer binnen. Mijn moeder en een verpleegster van het...
Verliefd op een collega
Van alle mensen die vanaf 2016 in mijn praktijk komen, komt ongeveer 60% met een belangrijke vraag over het verlangen naar een dierbare collega. In mijn nieuwste podcastaflevering vertel ik over wat ik leerde over het diepere verhaal achter het verlangen naar iemand...
Omgaan met paniek
Ze praat snel. Ik hoor de paniek in haar stem via de speaker van mijn telefoon die op luidspreker staat. Met mijn ogen gesloten leun ik achterover in mijn stoel terwijl ik naar haar spraakwaterval luister. Ik ben opgehouden dingen te noteren in mijn notitieboekje....
In een verliefd op een ander-crisis? 8 Basistips om er door heen te komen!
Jaren geleden, toen ik mezelf niet begreep en zelfs een hekel aan mezelf had voor de persoon die ik was, had ik nooit kunnen bedenken dat ik nu dit werk zou doen. Dit werk: mensen begeleiden in hun ontdekkingsreizen door de wereld van Ziek van verlangen-zijn. Opzoek...
Ik sta mezelf toe oncontroleerbaar gedrag te vertonen
Eigenlijk is er maar één manier waarop ik door alle verlangens, pijn en verdriet ben gekomen in de jaren dat ik worstelde met het verlangen naar een andere man dan mijn eigen vriend. Ik hield (hou) van mijn geliefde, maar toch gingen jarenlang, iedere dag mijn...
Verlangen als onderdeel van een grote, persoonlijke transformatie
Nog voordat we doorhebben dat we een persoonlijke transformatie ondergaan, is er al een tijd daarvoor in ons besloten dat er een periode mag aandienen van verandering en ontwikkeling. Hedendaags mysticus Llewellyn Vaughan-Lee omschrijft zo’n proces als volgt: “Deze...
Verliefdheid en het brein – Hoe verliefdheid je keuzes beïnvloedt
Midden in een verliefdheid kunnen we ons vrij, onbezorgd en intens verbonden voelen met de ander. We zijn minder angstig, we durven meer risico’s te nemen en we hebben het gevoel dat we alles voor de liefde over hebben. Hoe kan dat eigenlijk? Hoe werkt ons brein als...
Als je partner verliefd op een ander geworden is (met inzichtvragen en video)
Jouw partner is verliefd geworden op een andere man of vrouw en er gaat van alles door je heen nu. In dit artikel wil ik je een klein beetje bij de hand nemen om uit te leggen hoe ik deze situatie zie en wat jij eraan kunt doen. Waarschijnlijk stel je jezelf de...
Wanneer zelfhaat zijn intrede doet
Er zijn momenten in het leven waarin we een enorme stap mogen maken om onze eigen waarheid te volgen. Een stap die offers met zich meebrengt. Het offer van het grootste soort. Ik heb het niet over geld, of over spullen, of een valse zekerheid zoals het veranderen van...
Van nature: door een relatiecrisis komen
Hij zit op de ene bank, ik op de andere. Starend in de leegte geeft hij antwoord op mijn vraag. "Ik kan het gewoon niet, Anne... Ik zou het wel willen, maar iedere keer als ik in de buurt van een aanraking kom, voel ik zo'n weerstand." Mijn hart krimpt ineen. Met de...
De chaos en paniek in mij: de wond achter verlangen naar een ander (met video)
Wat is er toch mis met mij? Vroeg ik mij weer af als mijn hart openbloeide voor een andere man. Ik heb een lieve vent, een fijn leven én toch kwam ik een ander tegen en was ik daarna compleet in de war. De chaos en de paniek in mij waren telkens weer groot. Met vlagen...
Verliefd op een ander: scheiden of blijven? (long read – met video!)
Zo vaak heb ik het 'zeker geweten'. Ik was smoorverliefd op een ander en ik 'wist' dat dit maar één ding kon betekenen: ik zou en moest mijn relatie verbreken. Het verlangen naar de ander was te groot om in het geniep te moeten verdragen. En te wachten tot het vanzelf...
Hoe ga je om met twijfel?
Aarzelend zat ze voor me. Ze twijfelde of ze een bepaalde opdracht moest aannemen waar ze flink wat geld mee zou verdienen, maar… Ze vond vanaf het begin dat de organisatie een lelijke wijze van contact onderhouden had. “Ik zit niet in een situatie dat ik de opdracht...
Bekentenis
Op de camping sta ik bij de afwas en ik raak aan de praat met een wat oudere Nederlandse man. Hij vraagt wat voor werk ik doe. Een vraag die voor sommigen eenvoudig te beantwoorden is, maar ik vind het altijd een spannende vraag die ik met zorg beantwoord. Eerst...
Er klopt iets niet (long read)
Een uitgebreide blog over 'vastzitten', niet vooruit kunnen gaan, zelfverwijt, je schamen en ondertussen voelen dat 'er iets niet helemaal klopt'. Aan de hand van een persoonlijk voorbeeld: mijn onvermogen om te kunnen autorijden na een klein auto ongeluk, deel ik wat...
Ziek van verlangen en het verantwoordelijkheidsgevoel (vlog)
Wanneer we verlangen naar een ander is dit voor jonge mensen geen groot probleem, maar als we ouder worden, wordt dit onderwerp complexer. 'Gewoon weggaan' bij onze partner en een relatie met een ander 'proberen', is ineens niet meer de meest voor de hand liggende...
Huilen om Justin Bieber – het ziek van verlangen proces uitgelegd
"'s Avonds huilde ik in mijn kussen omdat ik dacht dat ik nooit zoveel van een man zou kunnen houden als Justin Bieber," biecht muzikant Billie Eilish op in haar documentaire 'The World's A Little Blurry' (apple tv). "Ken je dat, dat als je een tijdje een relatie met...
Ben ik de bitch? (hoofdstuk uit mijn boek!)
Het wordt tijd dat ik een eerste hoofdstuk met je deel van mijn boek Ziek van verlangen. Ik zit nog volop in het schrijfproces, maar dit verhaal voelt als het juiste moment om met jou te delen. Ik hoop dat het je mag raken. Context: herfst 2020. Het gesprek met mijn...
De pijnlijke kant van Ziek van verlangen-zijn
- De 9 grootste pijnpunten in het ziek van verlangen-proces. - Op deze website spreek ik veel over de zielsbedoeling van ziek van verlangen-zijn. Waarin ik vertel over hoe de ander, waar je naar verlangt, een vleesgeworden metafoor is van de boodschap van jouw hart....
Hoe complex vreemdgaan is (Long read)
Op de Camino de Santagio (pelgrimstocht), in een dure hotelkamer, stond ik naast een knappe Spanjaard die de twee weken daarvoor dolverliefd op me was geworden. Ik was ook verliefd op hem, dacht ik, maar daar op die hotelkamer begon ik te twijfelen over mijn...
Het beest in mij
Mijn zomerjurkjes zijn gestreken en mijn mascara zit er keurig op. Ik ben schoon, geschoren en mijn ochtendadem is dankzij de tandpasta verdwenen. Op mijn rekening staat precies voldoende, het huis is opgeruimd, ik kus mijn vriendje op zijn hoofd tussen thuis-werken...
Een constant ‘stressgevoel’
In 2012 stond ik op een ochtend op met een gestrest gevoel in mijn lijf, niet wetende dat dit afgrijselijke gevoel nog 2,5 jaar lang aan mijn lichaam vast zou zitten. Tevens realiseerde ik mij toen op die ochtend ook nog niet, dat ditzelfde gevoel me tot wanhoop zou...
De diepere betekenis van twijfelen
Twijfelen heeft niet als doel om een antwoord te vinden. Twijfelen is een innerlijk mechanisme dat zichzelf in stand wil houden. Een vicieuze cirkel waarin eindeloos gedachten tegenover elkaar gezet worden, waarvan de een het nooit van de ander zal winnen. Het...
02 – Podcast DEEPER, PLEASE: He’s just not that into you, mythe of feit?
In de podcast 'Deeper, please' spreek ik alleen of samen met anderen over leren leven vanuit de diepere lagen van ons bewustzijn. Deze tweede aflevering gaat over de gedachte: 'he's just not that into you'. Is een man echt niet in je geïnteresseerd als hij niet...