We hebben allemaal een wond van binnen die eens in de zoveel tijd flink begint te etteren.
(Excuses voor het beeld.)
Twijfel je of jij dit hebt?
Dan wil ik aan je vragen: wanneer was de laatste keer dat jij iets te fel reageerde op een geliefde of een collega? (Ik bedoel: bitch of dick alert 2.0. Dat de ander niets anders kon dan langzaam achteruit lopen.)
Ineens begon te huilen zonder reden?
Geen hap meer door je keel kreeg of juist veel te veel at?
Je compleet lusteloos een dag doorbracht?
Let wel, het kan voor iedereen anders eruit zien. Maar je verdoofd voelen of een uitspatting of slingeren in je emoties, zijn, naast de kans dat het iets met je hormonen te maken heeft, vaak de symptomen van een wond.
En die wonden…
God, ja, die zitten er gewoon.
Weet ik veel al hoe lang.
Uit vorige generaties door oorlogen, armoede, hartverscheurend verdriet.
Uit heftige gebeurtenissen uit je eigen leven die je voor je gevoel in je eentje hebt ervaren.
Sommigen zeggen zelfs uit vorige levens.
Ze (die wonden) zullen nooit helemaal verdwijnen. En dat hoeft ook niet de bestemming te zijn. Maar we mogen wel leren hoe we ermee omgaan. En dat is iedere keer weer anders.
Één van mijn wonden begon te etteren na het #metoo nieuws van The Voice.
Ik ben geen goede huiler (ik ben soms net Cameron Diaz in The Holiday waarin ze hard haar best doet een traan eruit te persen), maar na het zien van de aflevering van Boos heb ik de hele dag met tussenpozen gehuild en amper gegeten. Ik voelde me lusteloos en naar van binnen. En ik maakte ruzie met mijn lief. Of hij met mij, ik weet het niet. Het was knut. Dat sowieso.
Toen ik 15 was ontmoette ik namelijk een kerel die altijd zal ontkennen dat wat hij met mijn minderjarige lijf deed, verkeerd was. Pas sinds vorig jaar (16 jaar later!) begrijp ik de omvang beter van mijn wond op dit stuk.
Dankzij a little help from my family and friends, die me belden en berichtjes stuurden na het nieuws van The Voice, kwam ik uit mijn staat van bevriezing.
Het is helemaal niet de bedoeling dat we in ons uppie een wond helen. Of een probleem. (Serieus. Ik ben niets waard zonder anderen.)
Maar een week later zat ik er weer midden in. Shit. En het duurde opnieuw ruim een dag voordat ik me iets rustiger voelde.
Ik ging naar buiten om een ruzie met mijn partner te voorkomen.
Ik liep een korte wandeling van 15 minuten en ging toen op een bankje zitten als een zombie, kijkend naar eendjes in een meer. De hele wereld kon me gestolen worden.
Ik luisterde naar een berichtje van een vriendin. Dat hielp.
(Kijk, ik kan hier ook niet zo eerlijk over zijn. Maar waren we allemaal maar wat eerlijker over wanneer we echt in de put zitten. Dan zouden we op die momenten ons niet zo ongelooflijk alleen voelen en geloven dat ‘nieeee-mand dit zo heeft als iiii-ii-k!’)
Toen ik langzaam terug bij mezelf kwam, en dat betekent: toen ik ineens een mooi blaadje op de grond zag liggen dat daar al die tijd gelegen had, maar toen pas zag ik het…
Opnieuw: toen ik langzaam terug bij mezelf kwam, wist ik één ding.
Ik wist het niet zeker.
Maar ik wist wel dat het mijn enige optie was in het moment om te overleven.
Als ik dit niet zou doen, zou je me de komende tijd van de vloer kunnen vegen. (Dat trouwens wel is gebeurd, maar om een andere reden: deze internetvriendin van je kreeg de week daarna Corona. Hoi. Snot. Nies. Netflix.)
Dan zou ik meer van die shit-dagen hebben waarop de Wond het overneemt.
En, dan zou ik alles verliezen wat mij lief is. Want, geloof me, als deze wond ettert is mijn schatjepetatje in het bijzonder niet veilig. En dan noem ik hem alles behalve liefkozend schatjepetatje.
Het kwam in een vlaag in me op. Zo’n 1-seconde inzicht dat je gelijk moet opschrijven anders raak je het kwijt.
Ik liep direct naar huis en herhaalde in mijn gedachten steeds weer de volgende zinnen, alsof ik een telefoonnummer uit mijn hoofd moest leren:
Ga voor wat je weet wat waar is, Anne. Riskeer vreugde. Je weet precies wat je wilt. Je weet precies wat goed voor je is. Stop met twijfelen en ga ervoor.
Kiezen voor vreugde, midden in de storm van trauma.
Grijp alle liefde die je grijpen kan.
Toen ik de achterdeur opende, stond mijn vriend te koken en vroeg aan me wat er aan de hand was, maar ik zei, terwijl ik aan de keukentafel plaatsnam met een vel papier voor mijn neus en een pen: “Ik wil het er niét over hebben. Ik moet nu iets heel belangrijks doen. Ik ga even heel erg voor mezelf en mijn eigen vreugde kiezen, anders ga ik ten onder. Als ik het erover ga hebben, alweer, gaat het mis. Ik moet het nu even heel hard negeren en me concentreren op wat óók waar is in mezelf.”
“Ik ga alles doen wat ik altijd al wilde doen. Ik ga aan mezelf geven waarvan ik weet dat ik er blij van word en ik ga stoppen met erover twijfelen. Ik wil het niet over mijn pijn hebben..! Ik ga nu mijn vilten lampenkap kopen van die Franse Mushkane winkel waar ik al een jaar over twijfel en ik ga morgen de muren van de wc verven. En ik ga de komende tijd alleen maar Robert Redfords films kijken. Want ik vind hem woest aantrekkelijk. Hij straalt iets uit wat ik meer wil ervaren in mijn leven.”
Binnen een paar tellen had ik een perfecte vilten lampenkap besteld, een plan gemaakt voor welke kleur(en!) ik de muren van de wc wilde hebben en wist ik welke film met Robert Redford ik wilde huren. (The way we were met Barbra… O…) Dit zijn keuzes waar ik al meer dan een jaar mee rondloop. I kid you not. (Behalve Robert, die is vrij nieuw in mijn leven.)
“Ook gaan we ons biologische groentepakket anders aanpakken.” Zei ik tegen mijn vriend. “Ik ben er niet meer blij mee. Want ik word ziek van die vieze kolen iedere week. Palmkool m’n kont. Ik vind het echt heel goor..!”
Over de wc:
De muren in de wc wilde ik al maanden, als het al niet jaren is, verven, maar ik deed het steeds maar niet omdat ik wachtte op het moment dat ik ooit vakantie zou hebben.
Maar als het vakantie was, deed ik andere dingen. En zo ging er een hele tijd voorbij van iedere dag kijken naar witte, saaie muren op de wc en wensen dat ze anders waren.
Ook zocht ik al een hele tijd de steun van mijn partner. Maar hij zag er het nut er niet van in.
“We wonen in een huurhuis, dus we moeten die muren als we er óóit uit gaan toch weer wit verven.”
Ik ben een ster in kijken naar wat mijn partner wel of niet wil. Als hij echt iets niet wil, dan doe ik het niet en ben ik een braaf huisvrouwtje dat alleen dat doet, wat hij begrijpt. (Ik overdrijf wat, maar dit is wel een beetje waar.)
Al mijn behoeften stel ik vragend: “Hebben we zin in chips vanavond? Zullen we iets lekkers koken?” In plaats van: “Ik heb zin in CHIPS.” “Ik ga ervoor zorgen dat we iets lekkers gaan koken. Met, hint: GEEN PALMKOOL.”
Vreemd is mijn gedrag trouwens niet: honderden jaren van vrouwen vóór mij waren verplicht eerst naar hun man te kijken voor goedkeuring, in plaats van naar zichzelf. Het is relatief vrij nieuw voor een vrouw om haar eigen keuzes te maken. En vrij te zijn in haar keuze om te kiezen voor haar eigen vreugde. Als je het over één wond hebt die veel vrouwen tegenkomen, dan is het wel deze wond.
Toen ik een paar dagen later klaar was met het schilderen van de kleinste ruimte in ons huis en naar het prachtige resultaat keek, drong het toen pas echt tot me door hoe weinig ik écht voor mijn eigen plezier kies.
Mijn eigen geneugten. Mijn eigen joie de vivre.
Waar ben ik mee bezig?
Waarom neem ik mijn eigen kleine (materiële) pleziertjes in het leven niet serieus?
Ik wil je de volgende vraag stellen, lieve jij:
In hoeverre durf jij op te eisen waarvan je weet dat het je vreugde geeft?
Er is een tijd in trauma en heling waarin we de pijn mogen zien en daarmee mogen leren zijn, maar er is ook een tijd van zien wat goed is, wat gezond is, wat de weg-naar-het-licht-is, en daar, zonder verontschuldigingen, ja tegen te zeggen.
Durven we vreugde te riskeren in tijden van crisis, trauma en problemen?
De dichter Jack Gilbert schreef in zijn prachtige gedicht A Brief for the Defense over kiezen voor vreugde. Niet ter ontkenning van de pijn die geleden is en de pijn die nog zal komen, maar omdat we dit verplicht zijn aan onszelf.
“We must risk delight,” schrijft hij.
“We can do without pleasure, but not delight. Not enjoyment.
We must have the stubbornness to accept our gladness in the ruthless furnace of this world.”
De schrijfster Virginia Woolf schreef als eerste zin in haar bekendste boek: “Mrs. Dalloway kocht haar bloemen zelf.”
Het is een zin die op meerdere manieren te interpreteren valt, maar voor mij zei ze daarmee: ze wist wat goed voor haar was, ze wist waar ze van genoot en ze wachtte niet op anderen om het aan haar te geven. Ze ging voor die bos bloemen op tafel.
Dus, lieve jij, na een heel verhaal wil ik aan je vragen:
op welke vreugde ga jij een gokje wagen? Omdat het, hoe klein het voor een ander misschien kan overkomen, voor jou van levensbelang is?

Van mijn hart, naar het jouwe,
Anne
PS Voor wie het nog niet weet: seizoen 5 staat eindelijk op Amazon Prime van de beste serie ooit gemaakt: This is us. Dankzij deze serie haal ik al mijn niet-gehuilde-tranen in. Als je het nog niet kent: je mag me later bedanken.
Het sterfbed: in het leven bestaan wel degelijk nu-of-nooit-momenten
Op 9 maart 2016 kwamen de eerste narcissen uit de grond, net als nu. De aarde maakte zich klaar voor een nieuw begin. Om 11:27 die dag, blies mijn broer Robin zijn laatste adem uit. Ik kwam op dat moment zijn kamer binnen. Mijn moeder en een verpleegster van het...
Verliefd op een collega
Van alle mensen die vanaf 2016 in mijn praktijk komen, komt ongeveer 60% met een belangrijke vraag over het verlangen naar een dierbare collega. In mijn nieuwste podcastaflevering vertel ik over wat ik leerde over het diepere verhaal achter het verlangen naar iemand...
Omgaan met paniek
Ze praat snel. Ik hoor de paniek in haar stem via de speaker van mijn telefoon die op luidspreker staat. Met mijn ogen gesloten leun ik achterover in mijn stoel terwijl ik naar haar spraakwaterval luister. Ik ben opgehouden dingen te noteren in mijn notitieboekje....
In een verliefd op een ander-crisis? 8 Basistips om er door heen te komen!
Jaren geleden, toen ik mezelf niet begreep en zelfs een hekel aan mezelf had voor de persoon die ik was, had ik nooit kunnen bedenken dat ik nu dit werk zou doen. Dit werk: mensen begeleiden in hun ontdekkingsreizen door de wereld van Ziek van verlangen-zijn. Opzoek...
Niet zonder kleerscheuren (met audio!)
“Is mijn verlangen het wel waard om te volgen als ik daarmee de mensen van wie ik hou pijn doe?” Is de vraag die meerdere mensen de laatste tijd aan me stellen. Hun vraag is gedoopt in een grote kom van schuldgevoel en van hun gezichten druipt met grote druppels het...
Ik sta mezelf toe oncontroleerbaar gedrag te vertonen
Eigenlijk is er maar één manier waarop ik door alle verlangens, pijn en verdriet ben gekomen in de jaren dat ik worstelde met het verlangen naar een andere man dan mijn eigen vriend. Ik hield (hou) van mijn geliefde, maar toch gingen jarenlang, iedere dag mijn...
Verlangen als onderdeel van een grote, persoonlijke transformatie
Nog voordat we doorhebben dat we een persoonlijke transformatie ondergaan, is er al een tijd daarvoor in ons besloten dat er een periode mag aandienen van verandering en ontwikkeling. Hedendaags mysticus Llewellyn Vaughan-Lee omschrijft zo’n proces als volgt: “Deze...
De illusie van ‘alles moet anders’, met voice-over
Al maanden heeft de illusie van verandering me in haar greep Ze knarst met haar tanden en zegt dat alles anders moet. Het huis, het werk, mijn woonplaats, mijn kleren, Mijn relatie, mijn vriendschappen, Koortsachtig plan ik al maanden die verandering in: Ik doe...
De grootsheid in jou
Hoezeer we ook met onszelf in de knoop kunnen zitten Hoe lelijk we naar onszelf kunnen praten Hoezeer we de hoop op een goede toekomst ook opgegeven kunnen hebben en totaal geen perspectief meer zien Hoe donker het innerlijk nu kan zijn op momenten Hoe fel het...
Eenzaamheid vermomt zich in vele jasjes
artwork van Brian Kershisnik Met hangende schouders staar ik naar het door mij eerder volgekladde papiertje met alle dingen die ik van mezelf nog moet doen. Ik heb nog twee weken, denk ik bij mezelf, voordat de coachingspraktijk weer opengaat. Voor die tijd moet het...
Als mensen niet doen wat je wilt dat ze doen
Met een zwaar gemoed slenter ik door de stad. Ik had het voornemen om in de bibliotheek door tijdschriften te bladeren waarin ik zou kunnen staan met het werk dat ik doe. Ik weet niet of je ooit die advertentie gezien hebt voor de cursus: ‘How to be a magazine...
Verliefdheid en het brein – Hoe verliefdheid je keuzes beïnvloedt
Midden in een verliefdheid kunnen we ons vrij, onbezorgd en intens verbonden voelen met de ander. We zijn minder angstig, we durven meer risico’s te nemen en we hebben het gevoel dat we alles voor de liefde over hebben. Hoe kan dat eigenlijk? Hoe werkt ons brein als...
Als je partner verliefd op een ander geworden is (met inzichtvragen en video)
Jouw partner is verliefd geworden op een andere man of vrouw en er gaat van alles door je heen nu. In dit artikel wil ik je een klein beetje bij de hand nemen om uit te leggen hoe ik deze situatie zie en wat jij eraan kunt doen. Waarschijnlijk stel je jezelf de...
Gaan voor wat ik wil
Iedere dag kijk ik ongeduldig uit mijn raam of mijn tulpen al groeien. En nee, dat is geen codetaal voor iets schunnigs. Ik plantte daadwerkelijk een paar bollen vorige herfst, langs het pad waar mijn coachees naar de voordeur wandelen. Ik stelde een koninklijk entree...
Wat kan ik toch een trutje zijn
Gisteravond maakte ik ruzie met mijn liefje. Of hij met mij. Ik weet niet meer wie begon. Maar ik weet wel hoe het eindigde: hij lag op de bank voor zich uit te staren en kon geen woord meer zeggen. En ik, ik blééf maar praten. Praten, praten, praten, praten... Alleen...
Wanneer zelfhaat zijn intrede doet
Er zijn momenten in het leven waarin we een enorme stap mogen maken om onze eigen waarheid te volgen. Een stap die offers met zich meebrengt. Het offer van het grootste soort. Ik heb het niet over geld, of over spullen, of een valse zekerheid zoals het veranderen van...
Jezelf dragen
Waarom het zo eng is weet ik niet. Maar ik doe er soms uren, en laten we eerlijk zijn: ik doe er soms dagen over voordat ik ga zitten, mijn lichtblauwe moleskine dagboek met vlekken erbij pak en ga schrijven. Ik begin altijd hetzelfde: ik schrijf de datum op, zet...
Zij die het krachtigst zijn
Zij die het krachtigst zijn hebben het minst energie.Zij die het krachtigst zijn verontschuldigen zich het meest.Zij die het krachtigst zijn houden (te) vaak hun mond gesloten, zo vaak dat ze voor anderen zelfs dom of simpel kunnen overkomen.Zij die...
Eenzaamheid
Met mijn wandelschoenen loop ik over het modderige paadje langs de sloot in de schemeravond. Snel zal het helemaal donker zijn, en zal ik als ik iets wegglijd met mijn voet twijfelen of het gewoon modder, een nietsvermoedende, kruipende naaktslak of… hondenpoep is....
Van nature: door een relatiecrisis komen
Hij zit op de ene bank, ik op de andere. Starend in de leegte geeft hij antwoord op mijn vraag. "Ik kan het gewoon niet, Anne... Ik zou het wel willen, maar iedere keer als ik in de buurt van een aanraking kom, voel ik zo'n weerstand." Mijn hart krimpt ineen. Met de...
De chaos en paniek in mij: de wond achter verlangen naar een ander (met video)
Wat is er toch mis met mij? Vroeg ik mij weer af als mijn hart openbloeide voor een andere man. Ik heb een lieve vent, een fijn leven én toch kwam ik een ander tegen en was ik daarna compleet in de war. De chaos en de paniek in mij waren telkens weer groot. Met vlagen...
Verliefd op een ander: scheiden of blijven? (long read – met video!)
Zo vaak heb ik het 'zeker geweten'. Ik was smoorverliefd op een ander en ik 'wist' dat dit maar één ding kon betekenen: ik zou en moest mijn relatie verbreken. Het verlangen naar de ander was te groot om in het geniep te moeten verdragen. En te wachten tot het vanzelf...
Perfectionisme & de wijsheid van ‘the Deep Feminine’ (video)
Perfectionisme kan zo overheersend in ons leven zijn dat we als een slaaf achter haar wil aanrennen de hele dag. Maar wat gebeurt er als we het perfectionisme loslaten? En hoe kan het dat het zo sterk in onze levens aanwezig kan zijn? Naar aanleiding van een...
Leven met het oncontroleerbare (video)
Niet alles valt te controleren. Niet alles valt te veranderen als je je wil er maar toe zet. En niet alles valt op te lossen met #manifest / de wet van de aantrekkingskracht. Ik geloof in hetgeen dat we niet kunnen controleren en wat ons op momenten in het leven...